Het Matangi Quartet

Het beroemde Matangi Quartet is inmiddels een vast gezicht bij Hannick Reizen! 

Kennismaking tijdens een masterclass van Menahem Pressler

De eerste keer dat ik persoonlijk kennismaakte met de leden van het Matangi Quartet is al heel wat jaartjes geleden. Ik maakte toen als altist deel uit van het Amardi Pianokwintet en wij waren met ons ensemble geselecteerd om deel te nemen aan een openbare masterclass van Menahem Pressler in de Kleine Zaal van het Concertgebouw. De eerste 45 minuten waren voor ‘de Matangi’s', daarna mochten wij ‘het heilige podium’ betreden. De zaal was helemaal vol en wat was het leuk en fantastisch om les te mogen krijgen van deze levende legende op het eerste deel van Dvořáks onvolprezen Tweede Pianokwintet in A, opus 81. 

Pressler was een van de oprichters van het beroemde Beaux Arts Trio, dat sinds het eerste optreden op 13 juli 1955 ruim 6000 concerten gaf, in 2006 de Concertgebouw Prijs kreeg en zijn laatste optredens verzorgde in 2008. Met het Beaux Arts Trio nam Pressler een groot deel van het repertoire voor pianotrio op en daarnaast meer dan dertig soloalbums. Daarna kwam ik altist Karsten regelmatig tegen als remplaçant bij verschillende Nederlandse symfonieorkesten, waaronder bij ‘mijn eigen’ Gelders Orkest. En, omdat zij ook regelmatig remplaceren bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest, reisden violisten Maria-Paula en Karsten en cellist Arno ook mee met onze Vriendenreis van het RPhO over de Schelde naar Antwerpen in 2018.

CV van het kwartet

Het Matangi Quartet is al 20 jaar een graag geziene gast op Nederlandse en internationale podia. De vier leden Maria-Paula, Daniel, Karsten en Arno, laten zich niet in een hokje plaatsen en wagen zich aan diverse muziekstijlen: van klassiek tot dance en van jazz tot pop. Karsten Kleijer, altviolist van het Matangi: “We spelen zoveel verschillende soorten en stijlen muziek, die vragen allemaal om hun eigen interpretatie en presentatie. Daar zit voor ons de uitdaging en inspiratie."

Matangi deelde het podium met verschillende klassieke topmusici waaronder Miranda van Kralingen, Tania Kross, Ivo Janssen, Paolo Giacometti, Severin von Eckardstein en Lars Wouters van den Oudenweijer. Ook ontving het kwartet uitnodigingen voor diverse festivals, waaronder het Delft Chamber Music Festival, het Grachtenfestival, Festival d’ Aix-en-Provence, het Schleswig-Holstein Musik Festival, Festival de Carthage in Tunesië, de World Expo 2010 in Shanghai, het International Conservatoire Festival in St. Petersburg, North Sea Jazz en het Bevrijdingsfestival Utrecht.

“De kracht van Matangi ligt in de kracht van de groep. We zijn vier onafhankelijke artistieke zielen waarbij het geheel meer is dan de som der delen", geeft violist Daniel Torrico Menacho aan. In 2002 ontving het kwartet de prestigieuze Kersjes van de Groenekan Prijs, die jaarlijks wordt uitgereikt aan uitzonderlijk talent in de Nederlandse kamermuziek en in 2008 wonnen de Matangi’s de derde prijs op het Internationale Joseph Joachim Kamermuziekconcours in Weimar. Matangi bracht diverse cd’s uit bij Challenge Records International die stuk voor stuk met geweldige kritieken werden ontvangen.

Hoe zou Maria-Paula Majoor, violist bij Matangi, het Quartet omschrijven? “Onstuimig en ongetemd, zo zou ik ons typeren. We kleuren niet binnen de muzikale lijntjes!” Matangi neemt regelmatig deel aan avontuurlijke crossover-projecten en treedt onder meer op met cabaretiers Herman van Veen en Youp van ’t Hek, bandoneonspeler Carel Kraayenhof, jazztrompettist Eric Vloeimans, jazzpianist Michiel Braam, DJ Kypski, jazzvocalisten Mathilde Santing en Renske Taminiau, singer songwriters Lori Lieberman en Tom McRae. Met deze baanbrekende uitstapjes buiten de klassieke muziek slaagt Matangi erin een nieuw publiek warm te maken voor het strijkkwartet. En minstens zo belangrijk: het geeft extra inspiratie om het rijke klassieke repertoire dat in de afgelopen 250 jaar is opgebouwd – van Haydn tot Adès – met nieuw élan tot klinken te brengen. Arno van der Vuurst, cellist van Matangi: “Het publiek weet dat ze bij ons kunnen worden verrast. We zijn niet bang om ideeën uit te proberen; de mogelijkheden met Matangi zijn eindeloos!”

Supersonic Award voor VII LW

De cd VII LW (Haydn - Die Sieben letzten Worte) heeft de Supersonic Award gewonnen en daar is het kwartet heel trots op. En dat niet alleen vanwege deze prijs, maar ook omdat ze worden vergeleken met illustere strijkkwartetten als Cuarteto Casals, het Rosamunde en Borodin Quartet: “Nuances in dynamiek en kleur, subtiele frasering, expressieve pauzes, laten de muziek in al zijn betekenis verschijnen, zonder overdrijving, altijd smaakvol en met een uitstekende kennis van de juiste speelstijl. Dit alles maakt deze release weer tot een referentie-opname van één van de grootste werken uit de kwartetliteratuur.”

De volledige recensie leest u hier. 

Geen Hannick Jubileumcruise

De Matangi-agenda stond bomvol mooie concerten, interessante werken en prachtige zalen. Zij verheugden zich zeer op de Elbecruise om de topstukken uit de strijkkwartetliteratuur te mogen spelen en samen met onze reizigers te mogen genieten van al het moois dat Europa te bieden heeft. Lang hebben ze nog gehoopt op een klein wondertje, dat het toch nog zou kunnen doorgaan, maar al snel werd toch duidelijk, dat gezien de omstandigheden in heel Europa, of beter gezegd in heel de wereld, deze kers op de taart van hun jubileum toch niet zou plaatsvinden.

20-jarig jubileum

Dit seizoen 19/20 viert Matangi haar 20-jarig jubileum. Ik citeer hen graag: “In al die 20 jaar hebben we al veel meegemaakt, maar een situatie zoals waar we ons nu in bevinden natuurlijk niet. Het voelt zeer surrealistisch aan om niet te mogen spelen voor publiek; dat is waar je het uiteindelijk namelijk voor doet. Wat de magie in ons werk brengt, is het samenzijn met het publiek. Buiten dat we prachtige muziek mogen spelen, zijn het de ontmoetingen en reacties van het publiek, zowel verbaal als non-verbaal, die de concerten tot zo'n bijzonder evenement maken. Daarom raakt het ons des te meer; wat een feestseizoen had moeten zijn, krijgt een abrupt einde en dat doet zeker wat met ons. Veelvuldig repeteren zit er nu niet echt in, we hebben immers allemaal kinderen en hoe vitaal ons beroep ook lijkt, dat is het niet voor de overheid!

De keren dat we repeteren voelen aan de ene kant zeer raar aan, maar ook weer vertrouwd. Vertrouwd, omdat we gelukkig het kwartetspelen niet zijn verleerd; het samen spelen gaat weer als vanouds. Nog belangrijker: in deze barre omstandigheden voelt het als een persoonlijke troost om met elkaar samen te kunnen zijn en muziek te maken.
Raar, omdat je alles op 1,5 meter doet. Als je al 20 jaar lief en leed deelt, dan voelt het onwennig aan om je steeds aan die afstand te houden. Om maar een maf voorbeeld te noemen, we zijn gewend om even snel, over de schouder van de ander, de partij te bekijken in verband met streken of dynamiek of iets dergelijks. Dat werkt vaak sneller dan te vragen 'in maat zus en zo op de derde zestiende van de tweede tel, heb je daar mf of mp?' ook elkaars potlood 'even' lenen zit er niet in.”

De Matangi’s zijn een nieuw initiatief gestart: #90seconds

Matangi zoekt verdieping en artistieke invulling van het online kunstenaarschap in deze tijden van isolatie en eenzaamheid. Gebaseerd op de roman Melodien van Helmut Krausser, is Matangi op zoek naar de in het boek verloren gewaande '26 geheime melodieën’ met mysterieuze helende krachten. Componisten van over de hele wereld doen mee in deze zoektocht en componeren een melodie in een stuk van 90 seconden voor strijkkwartet.

Matangi neemt het in samenwerking met NTR Radio 4 op, filmt het en plaatst het vervolgens op sociale media en andere platforms om deze mysterieuze melodieën te delen. Op deze manier hoopt Matangi samen met de componisten binnen 90 seconden zoveel mogelijk mensen te bereiken. Deze zijn de eerste vier #90seconds gepresenteerd tijdens het NTR Radio 4 programma ‘Podium’: Wupatki, Jacob Ter Veldhuis (NL)| Light, at the end of the tunnel, Chiel Meijering (NL)| Secret Melody, Markus Reuter (DE) | Composing a Fugue Suddenly interrupted by the Ghost of Frans Liszt, Pawel Szymanski (PL). Na de Corona Crisis organiseert Matangi een live-stream concert in Den Haag waar de kwartetleden eindelijk hun publiek weer kunnen ontmoeten en samen kunnen genieten van deze melodieën. Uiteraard willen zij graag dat de componisten ook hun fair share krijgen voor hun composities en daarom onderzoeken ze op dit moment de crowdfundingsmogelijkheden. Houd u hun facebook en website in de gaten voor meer informatie hierover en bekijkt u ook vooral het clipje. 

En nu?

Stil zitten doet het ensemble daarentegen zeker niet, dit kunnen én willen ze niet, maar het ensemble bevindt zich ontegenzeggelijk in de zwaarste periode van hun bestaan. Mede daarom zijn zij een GoFundMe gestart. Hoewel zij niet zeker waren of dit wel geschikt zou zijn voor ons blog – en mij heel beleefd en voorzichtig vroegen of dit wel mocht – verwijs ik u toch graag – uiteraard 100% vrijblijvend - naar: https://www.gofundme.com/f/matangi-quartet.  Een beetje hulp om al dat moois te realiseren waarvan wij zo genieten, kunnen zij best gebruiken.

Hoofdfoto: Matangi Quartet © studio van oostrum