Rheingau Musik Festival

Al diverse keren heeft Hannick Reizen een muziekreis naar het Rheingau Musik Festival georganiseerd, dat zich inmiddels mag rekenen tot de absolute topmuziekfestivals van Europa.

Het festival organiseert jaarlijks meer dan 170 concerten in de gehele regio van Frankfurt via Wiesbaden tot het Midden-Rijndal. Unieke culturele monumenten, zoals het Kloster Eberbach, Schloss Johannisberg, Schloss Vollrads, Kurhaus Wiesbaden en pittoreske wijngoederen, worden iedere zomer omgetoverd tot concertpodia voor sterren uit de internationale klassieke scene en interessante jonge artiesten, van klassiek tot jazz tot cabaret en wereldmuziek. De Rheingau en zijn festival zijn in meer dan 30 jaar uitgegroeid tot een trekpleister voor muziekliefhebbers van over de hele wereld in een uniek samenspel van cultuur en natuur, muziek en genieten. 

Er prijken altijd grote namen op de affiches, zoals het West-Eastern Divan Orchestra, Daniel Barenboim, Jaap van Zweden, Lahav Shani, Janine Jansen, Yuja Wang, Gautier Capuçon en Grigory Sokolov. Ieder jaar ‘resideert’ er ook een artiest. 

Rheingau

Aan een gril van de natuur is het te danken dat de anders in noordwaartse richting stromende Rijn bij Wiesbaden in een bijna rechte hoek naar het westen buigt. Om 30 kilometer verderop bij Rüdesheim al weer naar het noorden te gaan stromen. Het Rheingaugebergte, een van oost naar west gelegen uitloper van de Taunus, houdt de rivier tegen en dwingt deze tot een verandering van stroomrichting. Zo ontstond op de 50e noorderbreedtegraad de Rijnknie en op de smalle strook land op de rechteroever van de Rijn tussen Wiesbaden en Lorch het wijngebied Rheingau. In oostwaartse richting loopt het langs de Main door tot Wicker.

In de Rheingau-streek worden de beroemde Rheingauer Rieslingwijnen verbouwd. Meer dan 80% van de 3200 hectare aan wijngaarden is beplant met de Riesling, de koningin van de wijnranken. Maar er zijn ook uitstekende Spätburgunder (Pinots Noirs), die dankzij het door de Rijn weerkaatste zonlicht goed kunnen rijpen. Hier, waar de rivier waar de streek zijn naam aan dankt een breedte heeft van soms wel een kilometer, hebben de adel en de geestelijkheid zich duizend jaar geleden gevestigd en een hele reeks belangrijke Duitse monumenten laten verrijzen. Voorbeelden zijn het cisterciënzer klooster van Eberbach, de abdij van St. Hildegard (het klooster van Eibingen), Eltville (een burcht van de keurvorst), en de kastelen van Johannisberg en Vollrads. In dit gebied kunt u ook wandelen in de voetsporen van Goethe en van de Engelse koningin Victoria. Beide dweepten met de Rheingauer wijn.

Geschiedenis van het Rheingau Musik Festival

Het festival werd opgericht door Michael Hermann. Hermann werd in 1944 in Wiesbaden geboren en is van origine boekhandelaar van beroep, maar maakte tevens een grote carrière in het muziekmanagement. Reeds in zijn jeugd werd hij gedreven door zijn diepe liefde voor de muziek en, toen hij tijdens enkele koorconcerten in het prachtige klooster van Eberbach optrad droomde hij al stiekem over het oprichten van een (eigen) muziekfestival in de Rheingau-regio. Na een geslaagde proef met twee concerten in 1987, richtte Herrmann samen met enkele vrienden en muziekliefhebbers nog in datzelfde jaar het Rheingau Musik Festival eV op in de Adlerturm van Rüdesheim. In 1988 vond de eerste officiële editie van het festival met 19 concerten plaats op vijf verschillende locaties. Het grote succes van het festival leidde al snel tot een snelle expansie: deze 19 concerten mondden gaandeweg uit in 50, 100 en meer. Tegenwoordig staan elke zomer bijna 150 concerten op meer dan 40 locaties op het programma van het Rheingau Musik Festival. Het brede spectrum aan programma's richt zich met name op de ‘echte’ klassieke muziek, maar strekt zich ook uit tot jazz en cabaret. De hoge artistieke kwaliteit van de concerten vormt het verbindende aspect van alle evenementen.

Dit clipje geeft een goede impressie van het festival:

Locaties van het Rheingau Musik Festival

Wiesbaden, de hoofdstad van de Duitse deelstaat Hessen, ligt ongeveer 30 km van Frankfurt en 380 km van Utrecht. De stad ligt in het Taunusgebergte dat bekend staat om haar zuivere lucht en de vele kuuroorden. Ten noorden van de bekende Wilhelmstraße ligt het kuurpark van Wiesbaden. U vindt het kuurpark achter het Kurhaus dat tegenover het luxe hotel Nassauer Hof ligt. Het kuurpark is aangelegd in de stijl van een Engelse landschapstuin met een grote vijver, een mooie fontein en een aantal monumenten. Voor het Kurhaus ligt een park dat Bowling Green genoemd wordt. Aan weerszijden van Bowling Green ligt de langste zuilengalerij van Europa.

Kurhaus Wiesbaden, Friedrich-von-Thiersch-Saal

Het Kurhaus omvat maar liefst tien zalen en salons van verschillende groottes en stijlen, restaurants en het casino van Wiesbaden. De Friedrich-von-Thiersch-Saal is een werkelijk prachtige zaal, die ook nog eens beschikt over een uitstekende akoestiek. Achter het Kurhaus strekt zich het uitgestrekte Kurpark uit, dat het flaneren tijdens de concertpauzes aanmoedigt en waarvan de Konzertmuschel, met uitzicht op de vijver, de ideale setting biedt voor sfeervolle concerten.

Schloss Johannisberg - Fürst-von-Metternich-Saal en Fürst von Metternich Konzert-Kubus

De verheven ligging van het kasteel op de top van de met wijnranken begroeide berg hoog boven het Rijndal inspireerde Heine en Goethe om lof te zingen. Het was echter waarschijnlijk niet alleen de schoonheid van het landschap, maar ook de kwaliteit van de vruchten die de poëtische geest stimuleerde. De geschiedenis van de wijnbouw op de klimatologisch geliefde Johannisberg wordt tenslotte gekenmerkt door superlatieven: de eerste gedocumenteerde wijnoogst hier dateert reeds uit het jaar 817. Met de aanplant van de Riesling-druif al in 1720 werd Johannisberg de oudste Riesling-wijngaard ter wereld. Zowel de late oogst als het selectieproces werden hier ontdekt.

Kamermuziekconcerten van het hoogste niveau vinden plaats in de Fürst-von-Metternich-Saal van Schloss Johannisberg. Met zijn capaciteit van bijna 480 zitplaatsen is de nabijheid van de muziek die kamermuziek verlangt in zijn intimiteit gegarandeerd op elke zitplaats. Juist daarom, maar ook vanwege het betoverende paleiscomplex, begeven gerenommeerde kunstenaars van over de hele wereld zich ieder jaar naar de Johannisberg. De verheven locatie van het kasteel op de top van de met wijnranken begroeide berg hoog boven het Rijndal inspireerde ook Heine en Goethe tot lofliederen.

Kloster Eberbach

Net als Schloss Johannisberg ontstond Kloster Eberbach in de 12de eeuw. In 1136 stuurde Bernhard van Clairvaux een abt en twaalf monniken naar deze plek om een Cisterciënzerabdij te stichten. De Cisterciënzerideeën liggen aan de basis van de bloeiende status van de abdij. In overeenstemming met de strikte regels van de orde leidden de eerste Cisterciënzers in Eberbach een leven van ascese in onverwarmde, vochtige ruimtes; met een spreekverbod, weinig slaap en een mager dieet. Hun dagelijkse schema bestond uit een harde routine van gebed en werken. Dankzij efficiënt economisch beheer groeide de abdij van Eberbach in de middeleeuwen uit tot een succesvolle zakelijke onderneming met uitgebreide grondbezit en veel boerderijen. Voor een groot deel was dit te wijten aan de wijnteelt door de Bourgondische monniken, een praktijk die ze hadden overgenomen uit hun thuisland en waarvoor de abdij nog steeds bekend is tot op de dag van vandaag. Tegen het einde van de middeleeuwen werd Eberbach beschouwd als de belangrijkste speler in de wijnhandel in heel Midden-Europa. In 1803 werd het klooster opgeheven. De gebouwen werden gelukkig niet afgebroken en delen van het kloostergebouw worden nog steeds gebruikt als wijnbouwbedrijf. Sinds 1945 behoort Kloster Eberbach tot de Hessische Staatsweingüter. Eén van de bekendste wijngaarden van Kloster Eberbach is de ommuurde Steinberger Riesling. Tijdens onze muziekreis krijgt u een rondleiding door het klooster en proeft u uiteraard ook enkele wijnen!

Tijdens onze muziekreis in 2021 vond een concert plaats waarbij maestro Daniel Barenboim plaatsnam achter de vleugel en zijn leerling Lahav Shani – inmiddels chefdirigent van ondermeer ‘ons’ Rotterdams Philharmonisch Orkest – op de bok het bijzondere West-Eastern Divan Orchestra dirigeerde. Kijkt u eens naar het clipje:

Coda

... en misschien nog deze, een verrassing!